De wetenschap van Antivermoeidheidsmatten
De werking van een antivermoeidheidsmat wordt het best omschreven in een artikel dat ik vond in “Occupational Health & Safety”, door James M. Kendrick:
“Antivermoeidheids matten zijn ontworpen om het lichaam op een natuurlijke en onwaarneembare manier te laten bewegen dat stimuleert subtiele impulsen van de kuit- en beenspieren. Dit versterkt de doorbloeding en voorkomt dat bloed in de aderen stagneert waardoor vermoeidheidsverschijnselen optreden.”
Staan op een harde ondergrond gedurende langere tijd kan verschillende problemen veroorzaken. Ten eerste worden bij staan de spieren samengetrokken waardoor de doorbloeding minder wordt. Dit leidt tot pijnlijke spieren en gewrichten en bloed stagnatie. Daarbij kan staan pronatie or platvoeten veroorzaken. Dit op zich kan vermoeiend en ook pijnlijk zijn, maar het kan ook fasciitis plantaris en andere ernstige voetproblemen veroorzaken. Pijn in de onderrug komt het meest voor bij werknemers die 4 uur of meer per dag staand werk verrichten.
Zoals door Mr. Kendrick beschreven, zorgt het doorverende effect van antivermoeidheidsmatten voor voortdurende micro-bewegingen van de voet dat bloed-opeenhoping in de benen vermindert. Dit zou hand in hand kunnen gaan met de wens om glij- en valpartijen te voorkomen. De vloermat kan ook bescherming bieden bij koude/klamme omstandigheden. Het is duidelijk dat vermindering van vermoeidheid tot minder ongelukken leidt en dat daardoor de algemene productiviteit toeneemt. Ziekteverzuim door ongelukken en medische klachten worden verminderd en overeenstemming met nieuwe gezondheids- en veiligheids verordeningen wordt bereikt.
Daartegenover kan te veel doorvering een negatieve uitwerking hebben; een te grote “zachtheid” van de mat kan overmatige vermoeidheid tot gevolg hebben omdat hierdoor de spieren overbelast worden. Denk hierbij aan joggen op het strand.
Staan op het werk
In vele industrieën, moeten werknemers staand, lopend en/of met spullen dragend werken. Ongemak in de ledematen en vermoeidheidsverschijnselen van langdurig staand en lopen is een erkend probleem die weinig gedocumenteerd wordt. In eerdere studies zoals Morgora (1972) werd aangetoond dat onderrug klachten het vaakst voorkomen bij werknemers die iedere werkdag meer dan 4 uur achter elkaar staan. Bousseman et al (1982) presenteerde dat langdurig staan een directe oorzaak is van pijn en ongemak.
Vervolgonderzoek van dr. Mark Redfern en dr. Don Chaffin van de Centrum voor Ergonomie, Universiteit van Michigan in 1988 en Paula Hinnen en Stephan Konz van de Afdeling Industriële Bouwkunde, Kansas State Universiteit, 1994, noteerden de verschillen tussen staan op een harde vloer en staan op een zachte vloer. Beide studies concludeerden dat het gebruik van matten een veelbetekenende invloed hebben op de vermoeidheid en comfort in verschillende delen van het lichaam.
Nieuw onderzoek
Een meer recentere studie uitgevoerd door Prof. Dr. Redha Taiar (2011) een specialist in biomechanica, de menselijke motoriek, kinematische en kinetische analyse en biomedische technologieën aan de Universiteit van Reims in Frankrijk toonde aan hoe het menselijk lichaam in een werkomgeving wordt beïnvloed door het gebruik van antivermoeidheidsmatten.
Het bestuderen van de rechtopstaande positie van het menselijk lichaam, het aanpassen van de segmenten om het evenwicht te behouden en het afnemen van spierproblemen zijn de hoofdelementen die naar voren komen om het dagelijkse (werk) leven te verbeteren van gebruikers.
Door het observeren van werknemers en het meten van de voetdruk bij werknemers die staan voor langere tijd, was Prof. Taiar in staat om de twee oorzaken van vermoeidheid te herkennen en heeft daardoor een tweeledige aanpak in het tegengaan van spier- en gewrichtsproblemen in verband met het lang staan.
Download Slim Staan door Professor Redha Taiar.pdf
Een oorzaak van vermoeidheid: De Cinderella Fibres
De consequenties van staan op lange termijn op een spier-gewrichtsniveau begint met het trainen van de spieren. Om met het menselijk lichaam in een rechtopstaande positie te blijven, namelijk staan, hebben we onze spieren getraind, wat een automatisch systeem wordt.
Deze houding (rechtop) is gecodeerd in ons neuromusculaire programma en elke keer gebruiken we dezelfde spieren om het werkte doen, zonder hier bewust van te zijn. Deze ‘automatische’ spierfunctie wordt opgenomen in de hersenen en zal systematisch toegepast worden in elke situatie (zelfs buiten de werkomgeving). De spiervezels in dit programma worden ook wel « Cinderella fibres » genoemd, want ook al zijn ze moe doen zij hun taak…Dat is het begin van spier- en gewrichtsproblemen (pijn, krampen, peesontstekingen.. ).
Nog een oorzaak van vermoeidheid: onbalans
Naast overmatig gebruik van dezelfde spieren, wanneer het systeem uit evenwicht is, wordt de snelle reactiesnelheid behouden ten koste van de uitgave aan energie (vermoeidheid). Kortom, om het evenwicht terug te krijgen 'snelle reactie / energiebesparing / effectiviteit', is het noodzakelijk om bewust te worden van de verschillende voetdrukken op de vloer en de juiste actie van de spier (van voet tot hoofd).
Conclusie: Zonder een mat is er een onbalans
We merken op dat er zonder een mat een dysfunctie is in het evenwicht van een persoon en kan bij herhaling of belastend werk, ziektes veroorzaken. Deze onevenwichtigheid is zeer schadelijk voor het menselijk lichamelijk. Het gebruik van antivermoeidheidsmatten zorgt voor een juiste balans en een gelijkmatige verdeling tussen het rechter- en linkerbeen. Prof. Taiar's bevindingen bevestigen dat de pijn aanzienlijk verkort wordt door het gebruik van antivermoeidheidsmatten ten opzichte van de situatie zonder matten.
Tweedelige oplossing om vermoeidheid tegen te gaan
Taiar raadt een tweedelige aanpak aan, om vermoeidheid te verminderen.
Als eerst, de werker moet een variatie in de voetdruk beginnen om de rechtopstaande houding te verbeteren. Deze 'top down' benadering helpt om de opgebouwde drukpunten in de voet (Cinderella fibres) te verwijderen. Om dit te bereiken, is zijn advies aan werkers om regelmatig de drukpunten in de schoen te veranderen.
Ten tweede, door het gebruiken van antivermoeidheidsmatten die gemaakt zijn van de nieuwste technologische materialen. Het gebruik van antivermoeidheidsmatten zorgt voor een correcte balans en een algehele verdeling tussen het rechter- en het linkerbeen.
De unieke samenstelling van antiververmoeidheidsmatten is een ergonomisch motief en een zachte onderlaag welke het gewicht verdeeld en de micro bewegingen van de voet stimuleert en zo bloedverdunningen in de benen minimaliseert. Prof.Taiar’s bevindingen, bevestigen dat pijn aanzienlijk verkort wordt door het gebruik van antivermoeidheidsmatten ten opzichte van de situatie zonder matten.
Werknemers akkoord
Terugkoppeling van werknemers is ook gebruikt om het onderzoek te steunen door het gebruik van observaties van werknemers die het werken op een antivermoeidheidsmat op een harde vloer vergeleken hebben en hun niveau van comfort en vermoeidheid hebben aangegeven, elk uur tijdens een acht uur durende werkploeg. Een reactie van een werknemer: “Minder vermoeidheid in de benen aan het eind van de dag en minder spier- en gewrichtsproblemen, betere opname van gewicht.”
De ROI van antivermoeidheidsmatten
Het plaatsen van antivermoeidheids- en veiligheidsmatten is een investering in mensen. Er is ook een goede reden om te geloven dat vermindering van vermoeidheid ook het aantal ongelukken verminderd en de algemene werkefficiency verbetert. Dit gaat ook hand in hand met het verlangen om glij- en val partijen te verminderen. Er zijn minder dagen verloren aan verwondingen, medische claims en het voldoen aan nieuwe gezond- en veiligheidseisen.
Notrax® vloermatten zijn gemaakt van specifieke formuleringen en ontwerpen die zorgen voor vermindering van vermoeidheid, welke meedragen aan het toenemen van de productiviteit en werknemerstevredenheid.